Lý do ông Đỗ Văn Phúc thua kiện bà Triều Giang

Kính thưa Đồng Hương,

Chào Ông Michael Do,

Tôi rất buồn khi thấy một người chống cộng phải thua kiện và bị thiệt thòi thật nhiều. Hai triệu Mỹ kim thật quá sức đối với nhiều người.

Tuy nhiên theo công tâm, bất cứ chuyện  gì xãy ra đều do 2 yếu tố quan trong:  nội tại và ngoại lai.  Trường hợp của Ông Michael Do thua kiện phần lớn là do chính ông:

(1) Ông không rõ luật pháp.

(2) Ông không có khả năng biện luận.

(3) Ông luật sư của phe khởi tố biết rành luật, và chuyên môn về biện luận trước toà.

Ba điểm trên cho thấy rằng ông không thể nào thắng được. Đặc biệt là ông không có sẵn bằng chứng để trình cho bồi thẩm đoàn. Một khi ông cáo buộc người mà không có bằng chứng “beyond reasonable doubt” thì bồi thẩm đoàn phải buộc tội ông. Người chánh án dựa vào phiếu của bồi thẩm đoàn để ra phán quyết.

Người thường (không phải luật sư hay luật gia) không hiểu rõ luật pháp và thường  nói  những điều có hại cho mình mà  không biết. Chính những lời nói đó trước toà làm cho mình tự buộc tội mình.. Và trong luật pháp, ta không thể cho mình vô tội vì không hiểu luật. Chính vì thế khi cảnh sát bắt ai họ phải cho đương sự biết là người ấy “có quyền giữ yên lặng, những gì người ấy nói có thể được dùng chống lại ông ta trước toà án”.

Chính vì thế, ngay cả luật sư, khi họ bi kiện họ phải tìm luật sư giỏi để biện hộ cho họ. Tôi rất thông cảm ông Michael Do, nhưng tôi không đồng ý với câu ông viết :”luật pháp các nước giàu thì ưu đãi kẻ có tiền.” Câu nầy không chính xác và vô tình đả kích hệ thống luật pháp của các nước tự do pháp tri.

Vâng, người có tiền thì có nhiều lợi điểm trong xã hội dù bất cứ xã hội nào. Người có tiền thì có khả năng cho con đi học thêm, học trường giỏi. Người nghèo thì không có khả năng đo’. Tuy nhiên ta không thể nói hệ thống giáo dục của nước giàu ưu đải người giàu! Cũng trong chiều hướng đó, ta không thể nói luật pháp của nước giàu ưu đải người giàu!

Nhiệm vụ của công tố viện là đại diện cộng đồng để truy tố nghi can bị cáo buộc vi luật. Nhiệm vụ của luật sư là bênh vực thân chủ của mình trước những cáo buộc dựa vào luật pháp. Nhiệm vụ của bồi thẩm đoàn là xem xét bằng chứng và bỏ phiếu bị can “có tội” hoặc “vô tội”.

Nhiệm vụ của người chánh án là dựa vào phiếu của bồi thẩm đoàn mà ra hình phạt dựa theo luật nếu bị cáo bị coi là có tội.

Vấn đề mướn luật sư là do quyết định cá nhân. Ông Michael Do không mướn luật sư thì luật pháp không thể bắt buộc được ông. Tuy nhiên, ông có thể vay nợ để mướn luật sư giỏi. Tiền mướn luật sư chắc là thấp hơn số tiềm mà ông bị phạt sau khi thua kiện. Có luật sư, ông còn có thể “kiện ngược lại” người khởi cáo. Thắng hay không là còn tùy. Nhưng luập pháp cũng dành cho ông sự lựa chọn. Và ông đã  chọn không mướn luật sư.

Một lần nữa, tôi rất thông cảm với ông và tôi ủng hộ ông trong tinh thần chống cộng.  Quan điểm của tôi là chúng ta đang sống trong một xã hội tự do (dù không hoàn hảo, nhưng có ở đâu là hoàn hảo ?), và chúng ta cần sử dụng tự do một cách cẩn thận. Trong một xã hôi tự do, thành bại phần lớn là do khả năng của cá nhân.

Đổ  lỗi cho hệ thống luật pháp,  chính phủ hay xã hội khi ta bị thiệt thòi là điều dể hiểu. Nhưng không phải là ĐÚNG.

Trân trọng,

Trần V. Tâm